Để đạt chỉ tiêu giai đoạn 2011-2015 sản lượng lương thực hàng năm đạt 2,1 triệu tấn và mỗi năm cung cấp ổn định 500.000 tấn lúa hàng hoá có giá trị cao, phục vụ tiêu dùng và xuất khẩu theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Long An lần thứ IX đề ra, huyện Vĩnh Hưng đã cụ thể hóa thành mô hình phát triển 10.000 ha lúa chất lượng cao, đây cũng là 1 trong 3 chương trình đột phá theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện (nhiệm kỳ 2010-2015).
Do đặc điểm Vĩnh Hưng là huyện thuần nông biên giới của tỉnh Long An, 90% dân số chủ yếu là làm nông nghiệp từ canh tác, sản xuất đến chăn nuôi… kinh tế nông nghiệp đã đóng vai trò quyết định đến việc phát triển kinh tế văn hoá - xã hội của huyện nhà. Để đảm bảo thực hiện thắng lợi mục tiêu của Chương trình, UBND huyện chỉ đạo ngành chuyên môn quy hoạch xây dựng kế hoạch bố trí vùng lúa chất lượng cao ở 8 xã, với tổng diện tích là 10.000 ha tập trung nhiều nhất là xã Khánh Hưng, Vĩnh Trị, Vĩnh Bình… đồng thời triển khai lồng ghép có hiệu quả các chương trình, dự án chuyên ngành để phát triển vùng lúa chất lượng cao như: hệ thống thuỷ lợi, giao thông, đê bao, trạm bơm điện cũng như các biện pháp nâng chất lượng giống lúa, cơ giới hoá…
Mô hình ban đầu được xây dựng thí điểm tại xã Khánh Hưng trên diện tích 150 ha với tên gọi là "Cánh đồng mẫu lớn". Mô hình được Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Long An phối hợp với Công ty Bảo vệ thực vật An Giang triển khai từ vụ đông xuân 2010-2011. Qua 5 vụ sản xuất thí điểm, mô hình mang lại hiệu quả kinh tế, chi phí giảm hơn 2 triệu đồng/ha, lợi nhuận cao hơn từ 8-10 triệu đồng/ha/năm. Theo ông Bùi Văn Hiệu - Phó chủ tịch UBND xã Khánh Hưng thì: "do bà con quen với cách làm luá truyền thống nên khi tham gia vào mô hình luá chất lượng cao của xã cũng còn nhiều bỡ ngỡ ban đầu, song do có sự quan tâm của các cấp cũng như ngành chuyên môn giúp người dân am hiểu hơn về kỹ thuật từ đó nông dân quen dần với mô hình, làm ăn có hiệu quả và từ đó nông dân xin vào mô hình ngày càng nhiều…."
Ứng dụng máy móc vào sản xuất nông nghiệp
Song song với quy hoạch xây dựng vùng luá chất lượng cao thì công tác chuyển giao khoa học kỹ thuật cũng được các ngành chức năng trong huyện chú trọng thực hiện. Trong 4 năm, ngành chuyên môn tổ chức 228 cuộc hội thảo, tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật cho nông dân sản xuất trong vùng quy hoạch. Song song đó, lồng ghép triển khai 7 điểm trình diễn phân bón ở các xã Vĩnh Trị, Vĩnh Thuận và Vĩnh Bình; triển khai các mô hình ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong sản xuất lúa ở 8 xã được quy hoạch như: mô hình "Cộng đồng quản lý rầy nâu" với tổng diện tích là 300 ha; "Chương trình cùng nông dân ra đồng" với tổng diện tích là 540 ha; 14 mô hình và 12 cánh đồng "3 giảm 3 tăng" với tổng diện tích là 1.800 ha; 8 cánh đồng "1 phải 5 giảm" với tổng diện tích là 300 ha... Đến nay các quy trình sản xuất của các mô hình này đã được nông dân ứng dụng phổ biến và đạt hiệu quả cao.
Ngoài ra các ngành chức năng huyện đã triển khai 13 mô hình hỗ trợ giống lúa chất lượng cao cho khoảng 600 ha trong vùng quy hoạch và triển khai các giải pháp nâng cao năng lực hệ thống sản xuất, cung ứng giống lúa chất lượng cao trên địa bàn huyện. Đến nay, có gần 100% diện tích trong vùng quy hoạch đều sản xuất các giống lúa chất lượng cao chủ yếu là: Giống OM 4900, VĐ 20, OM 6976, OM 4218.. và đạt cấp xác nhận. Ông Nguyễn Văn Nông – người dân xã Vĩnh Bình cho biết: "lúc trước tôi làm giống lúa cũ giống là 64 thì năng xuất thấp... từ khi chuyển qua giống lúa mới - giống luá thơm VD20 thì tôi thấy hiệu quả hơn, năng xuất tăng hơn 4-5 tấn so với lúa cũ, từ đó giúp gia đình tôi tăng lợi nhuận hơn 20 triệu đồng/ha/vụ". Hay "Khi canh tác luá đạt chất lượng thì chuyện bị thương lái ép giá đã không còn nữa so với trước kia vì sản phẩm mình làm ra đẹp và chất lượng thì giá lúa lúc nào cũng phải cao hơn…" là chia xẻ của ông Nguyễn Hữu Khanh - nông dân xã Khánh Hưng.
Tính đến thời điểm hiện nay thì công tác quy hoạch và triển khai xây dựng vùng luá chất lượng cao trên địa bàn huyện Vĩnh Hưng đã được 11.105 ha với năng xuất và chất lượng, hiệu quả đạt được qua từng năm. Trong nhiệm kỳ qua huyện đã tập trung đầu tư nhiều nguồn vốn của Trung ương, tỉnh, huyện, chương trình 135 với tổng kinh phí trên 500 tỷ đồng để phát triển giao thông nông thôn, hoàn thành 68 hệ thống thuỷ lợi nội đồng cho vùng lúa chất lượng cao với tổng chiều dài hơn 160 km có thể phục vụ tưới tiêu cho 16 ngàn ha cùng với 62 hệ thống đê bao lửng chiều dài hơn 277 km bảo vệ cho 11307 ha sản xuất trong vụ hè thu. Đây chính là điều kiện thuận lợi cho các xã trong vùng quy hoạch có thể phát triển rộng lớn mô hình luá chất lượng cao của huyện trong thời gian tới.
Theo ông Tô Văn Chảnh - Trưởng Phòng Nông nghiệp & Phát triển nông thôn huyện Vĩnh Hưng thì "với tiềm năng của huyện Vĩnh Hưng thì phát triển vùng lúa chất lượng cao với quy mô hơn 11 ngàn ha là chưa ngang tầm mà có thể mở rộng phát triển hơn, đây cũng là một trong những vấn đề mà huyện quan tâm và được chọn là một trong các chương trình đột phá cho nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện nhiệm kỳ 2015-2020 , và về phía ngành chuyên môn cũng đã khẩn trương thành lập các hợp tác xã nông nghiệp nông thôn, quy hoạch vùng lúa thực hiện theo chương trình VNSat một cách đồng bộ, hiệu quả… có như thế thì mới có thể phát triển nông nghiệp của huyện nhà một cách bền vững..."
Bước đầu của mô hình được xây dựng thành công và phát triển trên quy mô rộng lớn theo đúng như tinh thần Nghị quyết đã đề ra thì có thể khẳng định được hướng đi đúng đắn của huyện Vĩnh Hưng trong việc xác định chọn và đầu tư cho kinh tế nông nghiệp làm mũi nhọn trong việc phát triển kinh tế của huyện nhà. Đây cũng chính là tiêu chí sớm đưa Nghị quyết Đảng về nông nghiệp, nông thôn, nông dân cũng như nghị quyết Đại hội IX Đảng bộ tỉnh Long An về đạt sản lượng lương thực hàng năm 2,1 triệu tấn và mỗi năm cung cấp ổn định 500.000 tấn lúa hàng hoá có giá trị cao, phục vụ tiêu dùng và xuất khẩu đi vào cuộc sống. Đồng thời, Vĩnh Hưng xem đây là mũi đột phá đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp phát triển toàn diện, hiệu quả và bền vững hơn, tạo động lực và nguồn lực xây dựng thành công nông thôn mới./.
Thanh Thúy